"Obez" oLmayın!..

Konu: "Obez" oLmayın!.. Perş. Kas. 06, 2008 7:13 pm

http://www.resimyuklet.net/yuklenenresimler/589111225987776.bmp

Tanımı
Obezite ya da halk arasında bilinen adıyla şişmanlık, vücutta fazla miktarda yağ birikmesi sonucu ortaya çıkan ve mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Obezite, besinlerle alınan enerji miktarının, metabolizma ve fizik aktivite ile tüketilen enerji miktarını aştığı durumda ortaya çıkar.
Obezite, insan vücudunda kalp ve damar sistemi, solunum sistemi, hormonal sistem, sindirim sistemi gibi sistemleri etkileyen ve birçok önemli rahatsızlığa zemin hazırlayan bir hastalıktır.
Kalp hastalıkları, yüksek tansiyon, şeker hastalığı, yüksek kolesterol, solunum rahatsızlıkları, eklem hastalıkları, adet düzensizlikleri, kısırlık, iktidarsızlık, safra kesesi hastalıkları, taş oluşumu, bazı kanser türleri, obezite ile doğrudan ilişkili hastalıklardan birkaçıdır.
Sonuç olarak obezite, insan yaşamını kısaltan ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen bir hastalık olarak tanımlanabilir. Yapılan araştırmalara göre, obezite özellikle son 20 yılda, bütün dünyada süratle artmakta ve bir salgın hastalık gibi yayılmaktadır. Bu salgından ülkemiz de etkilenmektedir. Kadın nüfusumuzun yaklaşık üçte biri, erkek nüfusumuzun da yaklaşık beşte biri obez, yani şişmandır.

Obezite nasıl ölçülür?
Obezite için en yaygın kullanılan ölçüm, Beden Kitle İndeksi ya da İngilizce adıyla "Body Mass Index" (BMI) ve bel çevresi ölçümüdür.
BMI değeri ve anlamı
BMI, vücut ağırlığının (kg), boyun karesine (m²) bölünmesi ile hesaplanır. Bu değer yaş ve cinsiyetten bağımsızdır. Bununla beraber, BMI kullanımı, çocuklarda, hamile kadınlarda ve çok adaleli kişilerde doğru sonuç vermez, bu nedenle kullanılmamalıdır.

BMI hesaplanmasında iki örnek:

Ayşe Hanım'ın ağırlığı 70 kg, boyu ise 1.60 m'dir.
Buna göre Ayşe Hanım'ın BMI değeri:
70 / (1.60)²= 70 / 1.60 x 1.60 = 70 / 2.56 = 27.34 kg / m²'dir.

Hasan Bey'in ağırlığı da 90 kg, boyu ise 1.70 m'dir.
Buna göre Hasan Bey'in BMI değeri:
90 / (1.70)² = 90 / 1.70 x 1.70 = 90 / 2.89 = 31.1 kg / m²'dir.

Sağlık otoriteleri, BMI değerlerini, normal kilolu, fazla kilolu ve obez şeklinde gruplara ayırmışlardır.

BMI değeri
18.5 kg / m²'nin altında olanlar Zayıf
18.5-24.9 kg / m² arasında olanlar Normal kilolu
25-29.9 kg / m² arasında olanlar Fazla kilolu
30-39.9 kg / m² arasında olanlar Obez (şişman)
40 kg / m²'nin üzerinde olanlar İleri derecede obez
olarak tanımlanmaktadır.
Bu sınıflamaya göre, Ayşe Hanım fazla kilolu, Hasan Bey ise obezdir.
Siz de bu formül ve tabloya göre kendi kendinizi değerlendirebilirsiniz.

Bel çevresi ölçümü ve anlamı
Vücuttaki toplam yağ miktarı önemli olmakla beraber, yağın nerede biriktiğini bilmek daha önemlidir. Karın çevresinde yağ birikimi, kalça ve vücudun diğer bölgelerinde yağ birikiminden daha fazla sağlık risklerine neden olur. Bu risk için basit fakat doğru bir yöntem bel çevresi ölçümüdür. Bununla birlikte, bel çevresi ile ilişkili hastalık riskinin, farklı toplumlarda değişkenlik gösterdiği unutulmamalıdır.

Bel çevresi ile ilişkili metabolik hastalıklar için sağlık riski

Artmış risk Yüksek risk
Erkek > 94 cm > 102 cm
Kadın > 80 cm > 88 cm

NE YAPMALI
________________________________________

Pek çok kişinin kilo verme ya da ulaştığı kiloyu koruma konusunda yetersiz kalması iki temel nedene bağlanabilir. Bunlardan biri, gerçekçi olmayan ve ulaşılamaz hedefler belirlenmesi, diğeri de ilerlemenin ölçülmesi için uygun olmayan yöntemlere başvurulmasıdır. Bu ölçümler hastaların, bütün zayıflama programlarının yetersiz olduğunu ya da kendilerinin programı uygulama konusunda yetersiz olduklarını düşünmelerine yol açar.
Kilo kontrolündeki en önemli noktalardan biri ilerlemenin nasıl ölçüleceğini bilmektir. Bu sayede, yanlış bir şeyler yaptığınızda düzeltmek için çaba harcayabilir, ya da yaptığınız şeyin doğruluğundan eminseniz bunu geliştirmek için uğraşabilirsiniz.
Bu bölümde yazılanlardan yararlanarak ilerlemenizi gerçekçi bir şekilde değerlendirmenize yardımcı olacak pratik şeyler öğrenebilir ve kilo verme çabalarınızda başarılı olabilirsiniz.

Kilo Kontrol Günlüğü
Neyi, ne zaman, nasıl ve niye yediğinizi bilmeden kilo verme girişiminde bulunamazsınız. Hangi tür aktiviteleri ne zamandan beri yaptığınızı tam bilmeden yaktığınız kalori miktarını hesaplamanız da mümkün değildir.
Bu bilgileri edinmenin en basit yolu bir günlük tutmaktır. Tüm dünyada yapılan klinik çalışmalarda, kilo verme konusunda en etkili yöntemin bir günlük tutma olduğu belirlenmiştir. Kilo kontrol günlüğü için ipuçları bu amaçla, size yardımcı olmak için hazırlanmıştır.
İdeal olanı günlüğü programın ilk ayı içinde tamamlamanızdır. Daha sonra, hedefinize ulaşana kadar her ay en azından bir hafta günlük tutun. Bu, yediklerinizi kontrol altında tutmanızı kolaylaştıracaktır.
Günlüğünüzü kullanma önerileri
Günlüğünüzü daima yanınızda taşıyın. Günlüğünüze daha sonra yazabileceğinizi düşünmeyin. Küçük kağıt parçalarına yazıp daha sonra günlüğe geçirmeyi düşünmek de çözüm değildir.
Yediklerinizi hemen kaydedin. Gecikirseniz ne yediğinizi ve ne zaman yediğinizi unutabilirsiniz.
Yediğiniz ve içtiğiniz her şeyi yazın.
Ayrıntıları da belirtin. Örneğin salata yediyseniz nelerden oluştuğunu belirtin.
Hiçbir şeyi atlamayın. Sadece ne yediğinizi yazmak yerine ne kadar yiyeceği, ne zaman ve ne kadar süre içinde yediğinizi de yazın.
Fiziksel aktivitelerinizi unutmayın. Yaptıklarınızı ayrıntıları ile kaydedin.
Her günün sonunda günlüğünüze bir göz gezdirin. Kilo kontrolü bir öğrenme işidir. Günlüğünüzden yararlanarak öğrendiklerinizi gözden geçirebilirsiniz.
Günlüğünüzü doktorunuza ya da beslenme uzmanınıza gösterin. İlerleme düzeyinizi görmeleri açısından önemli bir fırsattır.
Tamamlanmış günlüklerinizi saklayın. Başarınızı ya da sorunlarınızı görmeniz açısından gerekli olabilir.
Günlüğünüzü nasıl doldurabilirsiniz?
Günlüğünüzün bir haftalık süreyi kapsaması gerekmektedir. İlk olarak, günlüğe başladığınız tarihi yazın. Her gün için iki sayfa ayırın. Bir günü, işlemlerinizi kolaylaştırmak amacıyla sabah (06.00-öğle), öğleden sonra (öğle-18.00) ve akşam (18.00'dan sonrası) olarak üçe bölün. Günlüğe aşağıdaki başlıkları kaydedin.
Yiyecekler.Yediğiniz her şeyi kaydedin.
Ne kadar yediniz? Porsiyon büyüklüğü pek çok insanın kendi kendini kandırdığı bir konudur. Yeterince açık ve tutarlı olduğunuz taktirde her türlü ölçüm yöntemini kullanabilirsiniz.
Yorumlar.Genellikle "niye" yediğinizi açıklayan yorum bölümleri kişiden kişiye farklılık gösterir. Örneğin, stresli iken bir şeyler yeme ihtiyacınız ortaya çıkıyorsa yemek yemenizin stresli durumlarla bağlantılı olduğunu yazabilirsiniz. Tatlı bir şeyler yeme ihtiyacınız oluyor ve yiyorsanız bunu belirtin. Bu durumları doktorunuzla ya da beslenme uzmanınızla tartışın.
Fiziksel aktivite.Fiziksel aktivite kilo verme programınızın önemli bir parçasıdır. Gün boyunca yaptığınız her egzersizi süresini belirterek kaydedin. Bu egzersizler "15 dakikalık bir yürüyüş", "10 dakika süreyle araba yıkamak" ya da "20 dakika süreyle bahçede çalışmak" gibi aktiviteler de olabilir.
İlerlemenizi ölçme yolları
Tartı
Nihai amacınız kilo vermektir, ancak ilerlemenizi ölçmenin en iyi yolu her gün tartılmak değildir. Kilonuz günden güne değişiklikler göstererek sizi yanıltabilir. Doğru bir şekilde kullandığınız taktirde tartı son derece yararlı olur. İşte size yardımcı olacak bazı öneriler:

Programın ilk 4 haftası içinde tartılmayın.

Daha sonra, haftada sadece bir kez, tercihan doktorunuza ya da beslenme uzmanınıza kontrole gittiğiniz gün tartılın.

Sabah kahvaltısından önce tartılın.

İdeal olanı her zaman çıplak tartılmanızdır. Eğer bunu yapamıyorsanız, her zaman aynı giysilerle tartılın.

Kilonuzda ortaya çıkan iniş ve çıkışlara aşırı reaksiyon göstermeyin. Önemli olan uzun vadeli değişikliklerdir.

Giysileriniz
Giysilerinizin üzerinize nasıl oturduğu ilerlemenizi izlemeniz için ilk ve en iyi göstergelerden biri olabilir. Kas, yağdan daha yoğundur. Yağ kaybettiğinizde, kilo vermeseniz bile vücudunuz daha düzgün bir hal alır. Kemerinizi bir delik daha sıkmanız ya da ceketinizi ilikleyebilmeniz gerçek bir başarı göstergesi iken daha önceden üzerinize tam oturan, ancak şimdi dar gelen kıyafetler kilo aldığınızın ilk işaretleri olabilir.
Kendinizi kandırmayın. Erkekler pantolonlarını bellerinin altına indirerek, ya da ceketlerinin düğmelerini iliklemeyerek kendilerini aldatırken, kadınlar ise gardroblarından sadece üzerlerine iyi oturan giysileri giyerler ya da fark etmemiş gibi davranarak bir beden büyük kıyafet satın alırlar.

Ayna
Yağ açısından fakir bir beslenme programı egzersiz ile birlikte uygulandığında, kilonuzda her hangi bir değişiklik olmasa bile vücut şekliniz değişebilir. Kıyafetli ya da kıyafetsiz olarak aynanın karşısında oturmak bile yaptığınız ilerlemeyi görmenizi sağlar. Haftada bir kez aynanın karşısında kendinize bakın ve bunu günün aynı saatinde yapın. Belinizi ve kalçanızı ölçerek de gelişmenizi değerlendirmeniz mümkündür. Bu bölgeler yağın en çok depolandığı ve dolayısıyla ilk yok edildiği yerlerdir. Her seferinde aynı noktadan ölçmeniz son derece önemlidir.

Vücut bulguları
Dinlemeyi bilirseniz vücudunuz da çok şey söyler. Dikkat etmeniz gereken gereken bazı noktalar aşağıda sıralanmıştır:

Vücut bulguları Ne anlama gelir?
Sabahları eskisine göre daha az yorgun oluyorum. Aşırı kilolu olmak uyku bozukluğuna yol açar. Kilo verdikçe daha iyi uyursunuz.
Daha enerjiğim. Kilo verdikçe ve fiziksel aktivite düzeyinizi artırdıkça daha enerjik olmanız doğaldır.
Yürürken ayaklarım ağrımıyor. Kilo vermenin bir başka yararı.
Merdiven çıkarken soluk soluğa kalmıyorum. Daha az kilo akciğerler için daha az iş yükü demektir.
Her zaman açım. Günde en az 3 öğün yiyorsanız seçtiğiniz yiyecekler yanlış olabilir. Doktorunuza ya da beslenme uzmanınıza danışın.
Kas ağrılarım var. Çok fazla ya da yanlış egzersiz yapıyor olabilirsiniz. Doktorunuzla görüşün.

Sağlık bulguları
Kilo vermenizin temel amacı sağlığınız olmalıdır. Aşırı kilolu olanların çoğunda kiloya veya yağ açısından zengin beslenmeye bağlı hastalık riski yüksektir. Aşağıdaki durumlardan her hangi birinin varlığı kilo kontrolünün gerekli olduğunu gösterir.

Hastalık Kilo verilmesi ile beklenen bulgular
Kan basıncı yüksekliği Kan basıncı düşer, ilaç gereksinimi azalır.
Diyabet Kan glikoz düzeyi düşer, ilaç gereksinimi azalır.
Hiperlipidemi Total kolesterol ve LDL düzeyleri düşer, HDL düzeyi yükselir, ilaç gereksinimi azalır.
Uyku apnesi Horlama olmaz, daha iyi uyunur, sabahları daha enerjik kalkılır.
Artrit İnflamasyon ve eklem ağrısı azalır, ilaç gereksinimi azalır.
Hormonal bozukluklar Normal adet siklusları görülür.

OBEZİTE NİNİ NEDENLERİ
________________________________________

İnsan vücudu işlevlerini sürdürebilmek için gerekli enerjiyi dışarıdan, yediğimiz besinlerle karşılamak durumundadır. Besinlerle gereğinden fazla enerji alındığında ya da enerjinin gereği kadar harcanmaması durumunda , vücut fazlasını depolamaya başlar.
Üç ana besin kaynağı vardır

Protein (et, yumurta, süt vb.)

Karbonhidrat (şeker, un, sebze ve meyve vb.)

Yağ (katı, sıvı, hayvansal yağlar, zeytin, fındık, soya, kakao vb.)

Proteinler, vücudun yapı taşlarıdır ve mutlaka alınması gerekir.
Karbonhidratlar, vücudun en çabuk enerji sağladığı besin grubudur. Bu besinlerden alınan enerji, vücudun tüm işlevlerinde kullanılır ve çok çabuk tüketilir. Ancak çok fazla alındığında depolanır.
Yağlar ise, yine organizmanın bazı işlevleri için gereken ama sıklıkla gereksinimden çok daha fazla alınan, hem fazla kalori içeren hem de çok zor sindirilip yakılabildiği için, kolaylıkla depolanabilen besinlerdir.
Bu besinlerden gereksinimden daha fazla enerji, yani kalori alınmışsa, süratle depolanmaya başlar. Depolama sıklıkla yağlarla yapılır. Bu da, obeziteye yani şişmanlığa giden yolu açar.
Alınan enerji nasıl harcanır?
Vücut enerjiyi üç yolla harcar;

aLıntıdır..http://www.genetikbilimi.com